Tüplerin Uygun Kullanımı ve Depolaması

BASINÇLI GAZ TÜPLERİ

Basınçlı veya sıkıştırılmış gaz tüplerinin emniyetli bir şekilde kullanılmaları ve depolanmaları için aşağıda bazı hususlar belirtilmiştir. Ancak tüplerin içindeki gazların koroziflik, zehirleyicilik, yanıcılık, parlayıcılık veya radyoaktiflik gibi özelliklere sahip olmaları durumunda ilave tedbirler gereklidir.

GENEL

• Basınçlı gaz tüplerini sadece bu konuda tecrübeli ve eğitimli kişiler kullanmalıdır.

•  Tüplerin depolanması ile ilgili tüm kurallar ve resmi mevzuat uygulanmalıdır.

• Dolumu yapan firma tarafından tüp üzerine konulan ve içindeki gazın özelliklerini tanıtan etiket kesinlikle kopartılmamalıdır.

• Kullanımdan önce tüpün içinde hangi gazın bulunduğundan emin olunmalıdır.

• Tüpün içindeki gazın özellikleri ve tehlikeleri mutlaka bilinmelidir.

• Tüpleri kullanıma almadan önce acil bir durumda ne yapılacağı önceden planlanmalıdır.

• Tüpler, vanalar ( valf ) ve diğer gaz ekipmanlarının kontrol ve testleri sistemli olarak zamanında yapılmalıdır.

UYGUN KULLANIM ESASLARI

• Sağlam iş eldiveni kullanılmalıdır.

•  Tüpler vana veya kapaklarından tutulup kaldırılmalıdır.

• Kısa mesafede olsa tüpler mutlaka tüp arabası veya uygun bir tertibat ile taşınmalıdır.

• Tüpler kullanım yerinde dik olarak ve sağlam bir şekilde sabitlendikten sonra kapakları çıkartılmalıdır.

• Gazın özelliklerine ve basıncına göre normal iş gözlüğü, yüz siperleri veya yüzü komple örten maske kullanılmalıdır.

• Özellikle zehirleyici gaz ile çalışan yerlerin yakınında solunum cihazı bulundurulmalıdır.

• Gaz kaçak kontrolleri sabunlu su ile yapılmalıdır.

• İlk yardım, yangın söndürme, soğutma veya acil yıkama için yeterli miktarda su bulundurulmalıdır.

• Gaz, tüp basıncından daha düşük basınçlarda kullanılacak ise, tüpe mutlaka uygun bir regülatör bağlanmalıdır.

• Tüpü kullanım sistemine bağlamadan önce sistemden herhangi bir nedenle tüpe geri akışını engelleyecek tedbirler alınmalıdır. ( çek valf, alev tutucu vs. )

• Tüpü bağlamadan önce gaz sistemi, özellikle çalışma basıncı ve malzeme uygunluğu başta olmak üzere her bakımdan kullanılacak gaz ile uyumlu olup olmadığı kontrol edilmelidir.

• Likit haldeki gazların kullanım sistemi içinde kapalı kalmasının, likidin genleşmesinden dolayı sistemin patlamasına neden  olacağı unutulmamalıdır.

• Elektrik sisteminin kullanılan gazların özellikleri ile uyumlu olması gerekmektedir.

• Tüp basıncını yükseltmek için direkt alev veya elektrikli ısıtma kesinlikle kullanılmamalı, tüpler 45 0C nin üzerindeki sıcaklıklara maruz bırakılmamalıdır.

• Tüplerden alınan gazlar tüplere geri doldurulamayacağından, bu konudaki girişimlerin tehlikeli olacağı unutulmamalıdır.

• Bir tüpten diğerine kesinlikle gaz aktarılması yapılmamalıdır.

• Tüpler kesinlikle tekerlek olarak, destek amacı ile veya içindeki gazı kullanmaktan başka bir amaç için kullanılmamalıdır.

• Oksijen veya yanmayı destekleyen başka gaz tüplerinin vanalarına kesinlikle yağ, gres veya başka yanıcı maddeler değmemelidir.

• Tüp vanalarının çıkış ağızları üzerinde başta yağ ve su olmak üzere hiçbir kirlilik bulunmamalı, ağızları devamlı temiz tutulmalıdır.

• Tüpler mekanik şoklara ve darbelere maruz bırakılmamalıdır.

• Tüp vanaları ve emniyet tedbirleri üzerinde kesinlikle tamir veya değişiklik yapılmamalıdır.

• Tüp, kullanım yerine bağlanmış olsa dahi, gaz kullanılmadığı zamanlarda vana kapatılmalıdır.

• Tüp boşalıp kullanım yerinden söküldükten sonra vana ve tüp kapakları derhal takılmalıdır.

 DEPOLAMA ŞARTLARI

• Tüpler sadece bu amaç için yapılmış, çok iyi havalandırılan ve tercihen üzeri açık mahallerde depolanmalıdır.

• Tüplerin depolandığı mahallerde ateş, ark veya herhangi bir ısı kaynağı kesinlikle bulunmamalıdır.

• Tüp depo mahalleri temiz ve düzenli tutulmalı, yetkisiz kişilerin buralara girmelerine engel olunmalıdır. Buralarda tüp          depolandığını belirten işaretler ile birlikte gazın cinsine göre gerekli tehlike uyarı işaretleri görünür şekilde asılmalıdır.

• Tüp depo mahalleri içinde veya yakınında çıplak ateş yakılmasına ve sigara içilmesine engel olunmalıdır. 

• Depolanan tüpler devrilmeyecek veya yuvarlanmayacak şekilde emniyete alınmalı, mümkünse vanalara kapak takılmalı, tüp kapakları ise her zaman takılı bulunmalıdır.

• Açık havada depolanan tüpler paslanmaya ve ağır hava şartlarına karşı ( güneş, kar, fırtına vs. ) korunmalıdır. Tüpler ayrıca korozyona neden olacak ortamlarda tutulmamalıdır.

• Dolu ve boş tüpler ayrı olarak depolanmalı, dolu tüplerin kullanılmasına önce gelenden başlanmalıdır.

• Tüpler, içindeki gazın yanıcılık, yakıcılık, zehirleyicilik özelliklerine göre gruplara ayrılarak depolanmalıdır.

• Oksijen ve yanmayı destekleyen diğer gazların tüpleri, yanıcı gaz tüplerinden en az 6 m. uzakta veya ateşe dayanıklı bir duvar ile bu tüplerden ayrılmış olarak depolanmalıdır.

• Mümkün olduğunca az miktarda yanıcı veya zehirleyici gaz tüpü stokta tutulmalıdır.

• Yanıcı ve parlayıcı gaz tüpleri, diğer yanıcı maddelerden ayrı depolanmalıdır.

• Depolanan tüplerin genel durumları ve tüplerden kaçak olup olmadığı sık sık ve sistemli olarak kontrol edilmelidir.

• Yanıcı ve zehirleyici gaz tüplerinin bulunduğu mahallere girerken havada bu gazlardan bulunup bulunmadığı, bu iş için uygun cihazlar kullanılarak tespit edilmelidir.